POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU UWOLNIENIA SIĘ TOKSYCZNYCH ŚRODKÓW PRZEMYSŁOWYCH
W przemyśle i gospodarce wykorzystuje się ponad 60 tysięcy różnych związków chemicznych. Każdego roku przybywa około 600 nowych Niektóre z nich wykazują wysoką toksyczność lub silne działanie utleniające, wybuchowe lub też łatwopalne. Zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt ze strony tych substancji chemicznych jest duże w wypadku awarii lub przypadkowego uwolnienia się ich w dużej ilości do atmosfery i do gleby. Niektóre są bardzo trwałe i mogą dłuższy czas utrzymywać wysokie stężenie, co może spowodować dostanie się ich do organizmu drogą pokarmową, oddechową. Mogą być także wchłaniane przez skórę.
Środki tego typu określa się mianem TSP - Toksycznych Środków Przemysłowych.
TSP to substancje albo mieszaniny substancji, które ze względu na swoje właściwości chemiczne mogą powodować skomplikowane problemy ekologiczne, mające bezpośredni wpływ na życie. Taką substancją niebezpieczną może być surowiec, półprodukt, produkt, odpad lub substancja powstała w wyniku awarii.
Po naszych drogach porusza się bardzo wiele pojazdów transportujących niebezpieczne środki chemiczne. Pojazdy przewożące substancje niebezpieczne są oznakowane prostokątnymi, pomarańczowymi tablicami z czarnymi napisami, które określają rodzaj niebezpiecznej substancji. Tablice umieszcza się z przodu i z tyłu pojazdu.
Pierwsza cyfra numeru rozpoznawczego rodzaju niebezpieczeństwa określa zasadniczą właściwość niebezpieczną materiału, rodzaj niebezpiecznego materiału, przy czym:
- 2 - oznacza gaz,
- 3 - materiał ciekły zapalny,
- 4 - materiał stały zapalny
- 5 - materiał utleniający, podtrzymujący palenie lub nadtlenek organiczny,
- 6 - materiał trujący,
- 8 - materiał żrący,
Druga i trzecia cyfra numeru precyzują:
a) rodzaj niebezpieczeństwa,
b) stopień zagrożenia,
c) dodatkowe cechy niebezpieczne.
Znaczenie oznaczeń cyfrowych drugiej i trzeciej cyfry numeru:
- 0 - brak dodatkowego zagrożenia (zagrożenie jest dostatecznie scharakteryzowane pierwszą cyfrą),
- 1 - wybuchowość,
- 2 - zdolność wytwarzania gazu,
- 3 - łatwopalność,
- 5 - właściwości utleniające,
- 6 - toksyczność,
- 7 - promieniotwórczość,
- 8 - działanie żrące,
- 9 - niebezpieczeństwo gwałtownej reakcji w wyniku samoczynnego rozpadu lub polimeryzacji.
Szereg zakładów pracy wykorzystuje w swoim cyklu produkcyjnym toksyczne środki przemysłowe.
Przebywając w miejscu, w którym nastąpiła awaria połączona z uwolnieniem się jakichkolwiek toksycznych środków należy:
- stosować się ściśle do poleceń służb ratowniczych,
- zachować spokój,
- jeśli to możliwe oddalić się z miejsca wypadku, aby zminimalizować ryzyko zatrucia (opuszczając rejon zagrożenia należy kierować się prostopadle do kierunku wiatru),
- włączyć lokalne środki masowego przekazu,
- zamknąć okna i wyłączyć wentylację (klimatyzację),
- chronić drogi oddechowe,
- uszczelnić okna i drzwi,
- zabezpieczyć żywność,
- opuścić rejon zagrożony.
Po awarii należy:
- do chwili odwołania alarmu lub ewakuacji nie opuszczać uszczelnionych pomieszczeń,
- (jeżeli doszło do skażenia), zdjąć ubranie i zapakować je do worka, umyć się i zgłosić do lekarza,
- nie dotykać podejrzanych substancji.